Vào đầu thế kỷ XV, liên minh Ba Lan - Litva hùng mạnh đã trở thành chướng ngại vật chính ngăn cản sự bành trướng của dòng tu Ki-tô giáo mang tên Giáo đoàn Thánh chiến. Việc hiệp sĩ trẻ Zbyszko tấn công sứ giả của Giáo đoàn và phải lên đoạn đầu đài lại càng làm mâu thuẫn này thêm trầm trọng, kéo theo màn “mỹ nhân cứu anh hùng” cùng những cuộc trả đũa về sau - tất cả góp phần thổi bùng ngòi lửa chiến tranh đã âm ỉ từ lâu.
Dõi theo quá trình trưởng thành của chàng Zbyszko về cả phương diện tình cảm lẫn sự trải đời, câu chuyện là khúc trường thiên ca tụng sức mạnh quả cảm của những con người đầy nghĩa hiệp mà rất đỗi thủy chung. Cuộc đụng đầu lịch sử giữa các dân tộc Slav với thế lực xâm lược của Giáo đoàn Thánh chiến mang ý nghĩa của cuộc đối kháng chính - tà, khiến tác phẩm trở thành một lời cổ vũ hào hùng cho các dân tộc đang chiến đấu không tiếc xương máu để giành độc lập, tự do. Tính chặt chẽ của cấu trúc, nghệ thuật đan xen mật thiết của các tuyến tình tiết, sự hài hòa giữa hai mặt mô tả số phận chung của toàn dân tộc và số phận riêng tư của các nhân vật chính đã khiến các nhà phê bình văn học đánh giá Hiệp sĩ Thánh chiến là tác phẩm hoàn thiện nhất trong những tiểu thuyết lớn của Henryk Sienkiewicz.
GIỚI THIỆU TÁC GIẢ:
Henryk Sienkiewicz (1846 - 1916) là văn hào Ba Lan sinh ra tại Wola Okrzejska trong một gia đình gốc gác quý tộc. Ông từng theo học luật học, y học trước khi chuyên tâm vào sự nghiệp viết lách. Khởi đầu bằng những tiểu luận phê bình đăng báo, ông dần sáng tác hàng loạt truyện ngắn và vừa, rồi tập trung vào thể loại tiểu thuyết lịch sử vào năm 1892. Sau Quo vadis,ông dành thời gian vào việc viết cuốn tiểu thuyết lịch sử Hiệp sĩ Thánh chiến mà mình thai nghén từ lâu. Công việc sáng tác kéo dài ròng rã bốn năm trời, và nhà văn đã cho đăng dần tác phẩm trên các tờ báo Ba Lan, mãi đến năm 1900mới in thành sách. Những giá trị về nội dung và nghệ thuật lớn lao đã khiến cho Hiệp sĩ Thánh chiến trở thành tài sản văn hóa tinh thần quý giá của dân tộc Ba Lan. Ông đạt giải Nobel Văn học năm 1905. Sau thời kỳ bệnh tật kéo dài, Henryk Sienkiewicz chuyển hướng sang viết cho độc giả trẻ tuổi hơn, thành tựu nổi bật có Trên sa mạc và trong rừng thẳm (1910 – 1913). Ông qua đời tại Vevey, Thụy Sĩ.
GIỚI THIỆU DỊCH GIẢ:
Nguyễn Hữu Dũng (02/11/1948) là một người con của quê hương Điện Ngọc, Điện Bàn, Quảng Nam. Ông là phó giáo sư - tiến sĩ về động lực học, chuyên ngành động cơ đốt trong, từng có nhiều năm giảng dạy ở Trường Đại học Thủy sản và công tác tại Vụ Khoa học Công nghệ Bộ Thủy sản. Từ những năm tám mươi của thế kỷ XX, ông đã được bạn đọc biết đến trong vai trò dịch giả - người có công giới thiệu nhiều tác phẩm Ba Lan đến với độc giả Việt Nam, tiêu biểu như Trên sa mạc và trong rừng thẳm, Đường công danh của Nikodem Dyzma, Con hủi…
Henryk Sienkiewicz là tác giả mà ông vô cùng yêu thích, và các tác phẩm của nhà văn này luôn giữ một vị trí đặc biệt trong trái tim ông, như ông đã từng chia sẻ: “Có lẽ văn của Henryk Sienkiewicz cũng có điểm tương đồng với động cơ đốt trong, nó cháy bằng chất gì đó trong tôi và trong những bạn đọc Việt Nam suốt thời gian qua. Đã từng biết đến tài năng của Henryk Sienkiewicz qua các kiệt tác Quo vadis, Hania, Trên bờ biển sáng... độc giả chắc chắn sẽ càng yêu mến ông qua tiểu thuyết Hiệp sĩ Thánh chiến. Tôi đã dành dụm thời gian suốt ba mươi năm qua (1990 - 2020) để dịch tác phẩm kinh điển này, xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!”
***
Tóm tắt
"Hiệp Sĩ Thánh Chiến" là một tiểu thuyết lịch sử của tác giả Henryk Sienkiewicz, được dịch sang tiếng Việt bởi Nguyễn Hữu Dũng. Câu chuyện diễn ra vào đầu thế kỷ XV, khi liên minh Ba Lan - Litva hùng mạnh trở thành trở ngại chính cho sự bành trướng của Giáo đoàn Thánh chiến, một dòng tu Ki-tô giáo.
Nhân vật chính, hiệp sĩ trẻ Zbyszko, đã tấn công một sứ giả của Giáo đoàn và bị kết án lên đoạn đầu đài. Sự kiện này làm căng thẳng giữa hai phe trở nên trầm trọng hơn, kéo theo nhiều cuộc trả đũa và xung đột sau đó. Trong hành trình của mình, Zbyszko không chỉ phải đối mặt với kẻ thù mà còn trải qua nhiều thử thách về tình cảm và sự trưởng thành.
Bên cạnh cuộc đối kháng giữa các dân tộc Slav và thế lực xâm lược của Giáo đoàn Thánh chiến, câu chuyện còn là khúc ca tụng sức mạnh quả cảm và lòng trung thành của những con người nghĩa hiệp. Cuốn tiểu thuyết mang đậm ý nghĩa về cuộc đối kháng giữa chính và tà, trở thành lời cổ vũ cho các dân tộc chiến đấu vì độc lập và tự do.
Đánh giá
Cốt truyện và bối cảnh: "Hiệp Sĩ Thánh Chiến" được xây dựng trên nền tảng lịch sử phong phú và phức tạp của châu Âu vào đầu thế kỷ XV. Sienkiewicz đã khéo léo kết hợp những yếu tố lịch sử có thật với những tình tiết hư cấu, tạo nên một cốt truyện hấp dẫn và chân thực. Bối cảnh chiến tranh, những cuộc đối đầu và sự xung đột giữa các phe phái được miêu tả sống động và chi tiết, mang lại cho độc giả cảm giác như đang sống trong thời kỳ đó.
Nhân vật: Nhân vật Zbyszko được khắc họa một cách tinh tế và sâu sắc, từ một hiệp sĩ trẻ trung và ngỗ ngược đến một người đàn ông trưởng thành và quả cảm. Các nhân vật phụ, như những người đồng đội và kẻ thù của Zbyszko, cũng được xây dựng rõ nét và có chiều sâu. Mối quan hệ giữa các nhân vật được phát triển một cách tự nhiên và hợp lý, tạo nên sự kết nối mạnh mẽ và cảm xúc.
Phong cách viết: Sienkiewicz có phong cách viết chi tiết, tinh tế và đầy cảm xúc. Ngôn ngữ của ông mượt mà và mạnh mẽ, giúp độc giả dễ dàng đồng cảm với nhân vật và cảm nhận được sự ám ảnh của chiến tranh và xung đột. Phong cách viết của ông cũng rất chặt chẽ và logic, tạo nên một câu chuyện liền mạch và hấp dẫn.
Điểm mạnh: "Hiệp Sĩ Thánh Chiến" có một cốt truyện hấp dẫn, nhân vật phong phú và phong cách viết tinh tế. Cuốn tiểu thuyết không chỉ là một câu chuyện giải trí mà còn mang lại nhiều bài học quý giá về lòng quả cảm, sự trung thành và tinh thần chiến đấu vì độc lập và tự do. Sự kết hợp giữa yếu tố lịch sử và hư cấu làm cho câu chuyện trở nên sống động và chân thực.
Điểm yếu: Một số tình tiết trong cuốn tiểu thuyết có thể hơi nặng nề và phức tạp đối với một số độc giả. Tuy nhiên, đây cũng chính là một phần của sự lôi cuốn và sức mạnh của cuốn sách.
Đánh giá chung: 9/10
"Hiệp Sĩ Thánh Chiến" là một cuốn tiểu thuyết lịch sử đáng đọc, đặc biệt đối với những ai yêu thích lịch sử châu Âu và những câu chuyện về lòng quả cảm và tinh thần chiến đấu. Với cốt truyện sâu sắc, nhân vật phức tạp và phong cách viết tinh tế, cuốn sách không chỉ giải trí mà còn cung cấp nhiều bài học quý giá về cuộc sống và con người.
