Rabindranath Tagore FRAS (tiếng Bengal: রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর, /rəˈbɪndrənɑːt tæˈɡɔːr/ (nghe), tên phiên âm là Ra-bin-đra-nát Ta-go), tên khai sinh Rabindranath Thakur,[1] 6 tháng 5 năm 1861 – 7 tháng 8 năm 1941, biệt danh: Gurudev,[a] Kabiguru, và Biswakabi), là một nhà thơ Bengal, triết gia Bà La Môn, nhạc sĩ và nhà dân tộc chủ nghĩa được trao Giải Nobel Văn học năm 1913, trở thành người châu Á đầu tiên đoạt giải Nobel. Ông còn là tác giả của bài Quốc ca Ấn Độ (Jana Gana Mana) và Bangladesh (Amar Sonar Bangla). Quốc ca của Sri Lanka lấy cảm hứng từ các tác phẩm của ông.
Tagore đã bắt đầu sự nghiệp khi mới 8 tuổi. Năm mười sáu tuổi, ông đã phát hành những bài thơ đáng kể đầu tiên của mình dưới bút danh Bhānusiṃha ("Sư tử Mặt trời"), được chính quyền văn học thu giữ như những tác phẩm kinh điển đã mất từ lâu. Đến năm 1877, ông đã hoàn thành những truyện ngắn và phim truyền hình đầu tiên, được xuất bản dưới tên thật của mình. Là một người theo chủ nghĩa nhân văn, phổ quát, quốc tế và chống chủ nghĩa dân tộc hăng hái, ông đã tố cáo Ấn Độ thuộc Anh và ủng hộ độc lập khỏi Anh. Di sản của ông cũng tồn tại trong tổ chức do ông thành lập, Đại học Visva-Bharati.
Tagore đã hiện đại hóa nghệ thuật của người Bengal bằng cách bỏ qua các hình thức cổ điển cứng nhắc và chống lại sự khắt khe về ngôn ngữ. Tiểu thuyết, câu chuyện, bài hát, bộ phim khiêu vũ và tiểu luận của ông thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc, tinh thần nhân văn cao cả và tính chất trữ tình triết lí nồng đượm. Gitanjali (Cung cấp bài hát), Gora (Công bằng) và Ghare-Baire (Nhà và Thế giới) là những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, và những câu thơ, truyện ngắn và tiểu thuyết của ông đã được hoan nghênh, chủ nghĩa tự nhiên, và chiêm nghiệm không tự nhiên. Các tác phẩm của ông được hai quốc gia chọn làm quốc ca: Jana Gana Mana của Ấn Độ và Amar Shonar Bangla của Bangladesh. Quốc ca Sri Lanka được lấy cảm hứng từ tác phẩm của ông.
Ca khúc Chúa là linh hồn tất cả chúng sinh viết năm 1911 trở thành Quốc ca Ấn Độ từ năm 1950.
Tác phẩm
– Câu chuyện nhà thơ (1878), trường ca.
– Tiếng hát buổi chiều (1882), thơ.
– Tiếng hát buổi sáng (1883), thơ.
– Lễ hiến sinh (1890), kịch.
– Một lí tưởng (1890), thơ.
– Con thuyền vàng (1894), thơ.
– Khoảnh khắc (1900), thơ.
– Tặng vật (1901), thơ.
– Kí ức (1902), thơ.
– Hạt cát nhỏ (1903), tiểu thuyết.
– Đắm thuyền (1906), tiểu thuyết.
– Trẻ thơ (1909, năm 1915 đổi tên thành Trăng non), thơ.
– Gora (1910), tiểu thuyết.
– Vượt biển (1906), thơ.
– Hi sinh (1910), thơ.
– Lời dâng (1910), thơ.
– Thân chủ của gia đình (1910), kịch.
– Vô cảm (1912), kịch.
– Sở bưu điện (1912), kịch.
– Hồi ức (1912), thơ.
– Đá khát và những câu chuyện khác (1913), tập truyện.
– Bài hát tưởng niệm (1914), thơ.
– Người làm vườn (1914), thơ.
– Vòng hoa thơ (1914), thơ.
– Ngôi nhà và thế giới (1916), tiểu thuyết.
– Thầy tu khổ hạnh (1916), kịch.
– Mùa xuân trở lại (1916), kịch.
– Đường bay của chiếc cần cẩu (1916), thơ.
– Mùa hái quả (1916), thơ.
– Tặng vật (1918), thơ.
–
Kẻ lánh nạn (1921), thơ.
– Thác nước (1922), kịch.
– Cây trúc đào đỏ (1926), kịch.
– Dòng chảy (1929), tiểu thuyết.
-Cuộc khủng hoảng của nền văn minh (1941), tiểu luận.
Tác phẩm đã dịch ra tiếng Việt
– Lời tuyên cáo của Đông phương – Hoa Đường dịch, Tạp chí Nam Phong số 89 – 1924.
– Thần ái tình – Diệp Văn Kỳ dịch, Nhứt đức – thơ xã, 1929.
– Gia đình và thế giới – Mặc Lan dịch, Tạp chí Tao Đàn (từ số 6 – 13) – 1939.
– Tagorơ (thơ, truyện ngắn, kịch), Cao Huy Đỉnh – La Côn tuyển chọn và giới thiệu, NXB Văn học – 1961.
– Tập thơ Kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Rơ-vin Đra-nat Ta-gor – Nhiều người dịch, NXB Văn học – 1961.
– Thơ, Xuân Diệu – Yến Lan – Nguyễn Đình Thi tuyển chọn và giới thiệu, NXB Văn học – 1961.
– Khúc hát dâng đời, Phạm Hồng Dung – Phạm Bích Thủy dịch, NXB Nguồn sáng – 1969.
– Thực hiện tâm linh – Như Hạnh dịch, NXB Kinh Thi – 1969.
– Tâm tình hiến dâng (nguyên tác : The gardener, thơ) – Đỗ Khánh Hoan dịch, NXB An Tiêm, 1969 – 1986; NXB Ba Vì, 1969 – 1974; NXB Đà Nẵng, 1997 – 2001.
– Lời dâng (thơ) – Đỗ Khánh Hoan dịch, NXB An Tiêm, 1972; NXB Ba Vì, 1969 – 1974; NXB Đà Nẵng, 1997 – 2001.
– Tặng vật (thơ) – Đỗ Khánh Hoan dịch, NXB An Tiêm, 1972; NXB Ba Vì, 1969 – 1974; NXB Đà Nẵng, 1997 – 2001.
– Khúc hát dâng đời Gitanjali và ba danh tác khác : Tặng phẩm người tình, Mảnh trăng non, Chim lạc – Phạm Hồng Dung – Phạm Bích Thủy dịch, NXB Nguồn sáng – 1971.
– Kẻ lang thang (truyện) – Lê Thanh Hoàng Dân dịch, NXB Trẻ – 1973.
– Thực hiện toàn mãn – Nguyễn Ngọc Thơ dịch, NXB An Tiêm – 1973.
– R.Tagore – Thơ, Đào Xuân Quý dịch, NXB Văn học – 1979.
– Đời tôi – Hoàng Hải dịch, Tạp chí Văn học nước ngoài – 1984.
– Mây và mặt trời (tuyển tập truyện ngắn), Hoàng Cường – Nguyên Tâm dịch, NXB Văn học – 1986.
– Nàng Binôdini (tiểu thuyết), Hồng Tiến – Mạnh Chương, NXB Đà Nẵng – 1989.
– Đắm thuyền (tiểu thuyết, 2 tập), Lưu Đức Trung – Trương Thị Thu Vân – Hoàng Dũng dịch, NXB Văn học – 1989.
– R.Tagore – Tác phẩm chọn lọc, Lưu Đức Trung tuyển chọn và giới thiệu, NXB Giáo dục, 1990 – 1994.
– Tagore – người tình của cuộc đời (có tuyển chọn một số bản dịch thơ của Tagore), Nhật Chiêu – Hoàng Hữu Đản biên soạn, NXB Hội Nhà văn – 1991.
– Mảnh trăng non (thơ), Phạm Hồng Dung – Phạm Bích Thủy dịch, NXB Nguồn sáng – 1969; NXB Đà Nẵng – 1997.
– Thơ Tago (thơ) – Đào Xuân Quý dịch, NXB Văn hóa – Thông tin – 2000.
– Người đàn ông xứ Kabul – Phạm Viêm Phương dịch; Ảo ảnh tan vỡ, Quan chánh án – Hoàng Cường dịch, in trong Tuyển tập truyện ngắn các tác giả đoạt giải Nobel, NXB Văn học – 1997.
– Cứu rỗi – Ngô Tự Lập dịch, in trong Đôi mắt lụa, NXB Văn học – 1998.
– R.Tagore như tôi hiểu (60 bài thơ) – Nguyễn Linh Quang dịch, NXB Văn hóa – Thông tin – 2001; NXB Giáo dục – 2003.
– Đói, Lá số tử vi, Từ con, Người láng giềng xinh đẹp – Hoàng Cường dịch, in trong Truyện ngắn chọn lọc – tác giả đoạt giải Nobel, NXB Hội Nhà văn – 1998; Tuyển tập truyện ngắn các tác giả đoạt giải Nobel, NXB Hội Nhà văn – 2004.
– Dàn hỏa thiêu, Chiến thắng, Kho vàng bí mật, Những bậc bến tắm bên sông – Hoàng Cường dịch; Từ con, Các babu vùng Nayajor – Nguyễn Tâm dịch; Cô dâu bé nhỏ – Nguyễn Văn dịch; Cứu rỗi – Ngô Minh Tự dịch, in trong Tuyển tập truyện ngắn các tác giả đoạt giải Nobel, NXB Văn học – 1999.
– R.Tagore, tuyển tập tác phẩm, Lưu Đức Trung tuyển chọn và giới thiệu, 2 tập, NXB Lao Động – Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây – 2004.
Mời các bạn đón đọc Kẻ Lang Thang của tác giả Rabindranath Tagore & Lê Thanh Hoàng Dân (dịch) & Mai Vi Phúc (dịch).
.jpg)
.jpg)
