DTV eBook - Mượn Sách Truyện Tiểu Thuyết Văn Học Miễn Phí Tải PRC/PDF/EPUB/AZW

***

[Tóm Tắt & Review Sách] Thư Viện Nửa Đêm - Matt Haig

Thư viện nửa đêm - Matt Haig
4/5 (có spoil)

Cuộc đời Nora Seed tràn ngập khổ sở và nuối tiếc. Cô có nhiều khả năng nhưng lại ít thành tựu. Những chương đầu của tác phẩm xoay quanh về một mớ hỗn độn, chán chường và đầy lo âu trong cuộc đời của nhân vật chính. Nora chống chọi với cơn trầm cảm của chính mình bằng cách đẩy cô đi xa khỏi người thân, bạn bè, ước mơ, thành công.

Cô được xem là một trong những ứng cử viên sáng giá nhất của đội tuyển Olympic bộ môn bơi lội, ban đầu cô tập bơi vì để hài lòng sự kỳ vọng của người bố và cô là hy vọng để viết tiếp giấc mơ của đời ông sau khi ông bị tổn thường dây chằng và dừng lại sự nghiệp bóng bầu dục của mình, nhưng ít ra, khi ở dưới nước, cô có thể tạm quên mọi chuyện rắc rối, phiền não, những cuộc tranh cãi của bố mẹ. Nhưng dần mọi thứ quá áp lực khiến cô không còn muốn tiếp tục, đồng nghĩa với việc cắt đứt sợi dây liên kết duy nhất giữa cô và bố.

Cô cũng phát hiện mình có niềm đam mê với âm nhạc, và ước mơ trở thành ca sĩ nhạc Rock, hơi xa vời hơn giấc mơ huy chương vàng Olympic kia, may mắn thay ban nhạc của cô và anh trai cuối cùng cũng có cơ hội kí kết với hãng đĩa nổi tiếng, nhưng rồi cô không nghĩ sức khoẻ tinh thần có thể ổn định và đã rời bỏ ban nhạc, điều này làm sức mẻ tình cảm giữa cô với người anh trai hàng năm trời.

Và rồi còn hàng hà những quyết định khác mà ở đó cô luôn lựa chọn từ bỏ mọi thứ trước khi nó có thể bắt đầu, “trong lúc đăm đăm nhìn trang bìa cuốn tạp chí National Geographic in hình lỗ đen vũ trụ, cô nhận ra đó chính là mình. Một lỗ đen. Một ngôi sao đang hấp hối, tự co sụp lại trong chính mình”, “Nếu bạn đến gần lỗ đen, lực hấp dẫn sẽ hút bạn vào thực tại tối tăm, ảm đạm của nó” , cô luôn cảm thấy cô đã làm mọi người xung quanh thất vọng, mọi thứ sẽ bị cuốn vào cái lỗ đen sâu hoắm tối tăm là cô để rồi huỷ hoại tất thảy. Hay nói đơn giản là Nora quá lo âu để sống, và rằng cô sợ sống, cuộc đời cô là những nuối tiếc trùng trùng. “Cô bỗng hiểu ra một điều hết sức rõ ràng. Cô không thích hợp với cuộc đời này. Mỗi nước đi đều là sai lầm, mỗi quyết định đều là thảm hoạ, mỗi ngày trôi qua đều là một bước đi rời xa khỏi con người cô từng hình dung sẽ là mình trong tương lai. Vận động viên bơi lội, Nhạc công, Triết gia, Vợ. Nhà du hành. Nhà băng hà học. Hạnh phúc. Được yêu thương. Không gì hết”.

Thế rồi một ngày khi quyết định tìm đến cái chết, viết vài dòng tâm thư để ai đó đỡ bất ngờ trước cái chết của cô, và có thể người ta có thể hiểu được phần nào những suy nghĩ của cô, lắng nghe những bất hạnh của cô hoặc là chỉ đơn giản là cảm thấy đáng tiếc cho cô, "Chính sự bất cẩn và bất hạnh của tôi đã đẩy thế giới này rời xa tôi, bởi vậy giờ đây cũng dễ hiểu rằng đã đến lúc tôi nên rời xa thế giới này. Nếu cảm thấy mình còn có thể ở lại thì tôi đã ở. Nhưng tôi không nghĩ thế. Nên tôi không thể. Tôi chỉ khiến cuộc sống của những người khác thêm phần tồi tệ.". Và rồi mở mắt ra, Nora thấy mình xuất hiện ở Thư viện nửa đêm - một nơi "nằm giữa cõi sống và cõi chết" vào lúc 00:00:00, ở đây cô gặp một người thủ thư quen thuộc - bà Elm đã giúp Nora có thể sống nhiều cuộc đời khác nếu cô lựa chọn những lối đi khác, “mỗi cuốn sách mở ra cơ hội để trải nghiệm một cuộc đời khác - cuộc đời cháu lẽ ra có thể đã sống. Để xem mọi chuyện sẽ về đâu nếu cháu chọn cho mình những lối đi khác….Liệu cháu có muốn thay đổi bất cứ điều gì không, nếu được trao cơ hội sửa chữa những ân hận, tiếc nuối?”

Bắt đầu từ cuốn sách về những nuối tiếc, nỗi ân hận nhất của cô là gì?. Đọc đến đoạn này, bạn có thể thử cầm bút và ghi lại những hối tiếc của mình trong những năm qua, ví dụ như tôi hối tiếc khi không tập trung học tiếng Anh, tôi hối tiếc vì không đi học võ, tôi hối tiếc vì đã không tập thể dục ngày hôm nay, tôi hối tiếc khi không cố gắng nhiều hơn thời đi học thạc sĩ để rồi chật vật kiếm việc, tôi hối tiếc vì không cố gắng giành lấy cơ hội làm việc ở nước ngoài,… tác giả mô tả những nỗi hối tiếc rất chân thực “vài điều trong số đó mờ hơn đôi chút so với những điều khác. Có một nỗi hối tiếc lúc mờ nhạt đến mức gần như không hiện hữu, lúc lại nổi lên rõ đậm, rồi lại mờ đi như cũ, cứ như đang thoắt ẩn thoắt hiện ngay trước mắt ”.

Mình rất thích cách tác giả lồng ghép yếu tố kì bí - Thư viện nửa đêm, mình mãi mê theo chân nhân vật Nora di chuyển giữa nhiều cuộc đời khác của cổ và cũng không quá quan tâm văn phong của tác giả như thế nào, một trong những yếu tố để mình đánh giá một cuốn sách phù hợp, hay hoặc dở, điều đó không còn quá quan trọng, những câu chuyện cuộc đời của Nora không quá xa lạ với chúng ta, ai cũng có những lo lắng hoang mang , vết nứt trong tình cảm gia đình, áp lực cuộc sống, hôn nhân, công việc.

Nói thật ban đầu mình đọc thấy hơi chán vì nhân vật chính quá lo âu để sống, mình không thể hiểu nổi, vì con người đáng lẽ chỉ nên đau buồn vì họ không được làm điều mình muốn, và rằng chung quy chúng ta cũng chỉ là một thực thể tồn tại trong vũ trụ này, không có quá nhiều thời gian để mình đắn đo và hối tiếc mà hãy cứ thử đi. Nhưng đâu đó cũng có thể thấy hình ảnh của bản thân, con người ta hay nuối tiếc về những điều chưa làm, những thành công chưa đạt được, và không bao giờ cảm thấy hạnh phúc với hiện tại nhưng cũng không thực sự biết mình cần gì, hoặc biết nhưng không thực sự cố gắng đạt được và rồi thêu dệt nên cảm giác bất hạnh bao trùm. Để không còn hối tiếc một điều gì, hãy cố gắng hết sức cho đến khi không thể tiếp tục. Và đừng đánh giá thấp những giá trị bạn để lại cho cuộc sống này.

Lục lại bài đăng áp chót của Nora trước khi cô thấy mình chơi vơi giữa cõi sống và cõi chết, chắc có lẽ ai cũng đã từng cảm nhận giống như thế, “Bạn đã bao giờ có ý nghĩ “sao mình lại lâm vào bước đường này” chưa? Như thể bạn đang quanh quẩn trong một mê cung, hoàn toàn lạc lối và tất cả đều là lỗi của bạn vì chính bạn đã lựa chọn những ngã rẽ để đi theo? Bạn biết rằng có rất nhiều lối đi có thể đưa bạn thoát ra vì bạn nghe thấy từ bên ngoài tiếng những người đã tìm được lối thoát đang lao xao cười nói,…. bạn chẳng oán trách gì họ mà chỉ trách chính mình vì không có khả năng tìm ra lối thoát như họ. Bạn có nghĩ thế không? hay mê cung này được tạo ra cho mỗi mình tôi thôi? “. “Chẳng bao giờ có điều gì xảy đến cả, Nora thầm nghĩ. Vấn đề chính là chỗ đó”. Khi mà hoàn cảnh không thay đổi, có những điều không thể giải quyết được thì bạn sẽ cứ cuốn vào cái vòng xoáy nghiệt ngã đó mãi, chỉ đến khi có một sự kiện, một cái gì đó tiến triển thì bạn mới thôi không nghĩ về nó để tập trung sống và nhìn về phía trước, vô hình chung đó là bản năng của con người, để thúc đẩy cá thể phát triển trong một xã hội, nhưng đôi lúc sự thúc đẩy đó quá lớn, sự bế tắc quá lâu và không phải ai cũng có thể may mắn tìm thấy cơ hội và thoát ra bể khổ đó, rồi lại tiếp nối bể khổ khác, nhưng chẳng phải đó là quy luật của cuộc sống sao. Nếu mọi việc đều được giải quyết thì cuộc sống này đâu còn những bất hạnh. Chắc chỉ có địa đàng mới không có bất hạnh thôi, vậy thì sao không tập trung vào những thứ đơn giản hơn và phát hiện bí mật là hạnh phúc đến từ những điều nhỏ nhặt nhất. Cứ sống đi, mặc kệ ngày mai mọi chuyện sẽ ra sao, vì bạn sẽ chẳng bao giờ có thể điều khiển được mọi thứ theo cách bạn muốn, mà chỉ có thể xuất phát từ việc thay đổi bản thân bạn mà thôi, theo một hướng tốt hơn, mong là vậy.

Mở đầu là cuộc đối thoại của Nora và bà Elm “Cả cuộc đời đang chờ cháu phía trước”, “Cháu có thể làm bất cứ nghề gì, sống ở bất cứ đâu. Một nơi nào đó đỡ lạnh lẽo, ẩm ướt hơn chăng” để rồi 19 năm sau, Nora lựa chọn cái chết và câu hỏi về ước mơ ấy xuyên suốt câu chuyện, hành trình tìm lại chính mình. Tưởng rằng cô rất muốn chết nhưng bản thân cô lại xuất hiện ở Thư viện nửa đêm, “Muốn học hỏi chỉ còn cách là phải sống”, Nora nắm trong tay cơ hội sữa chữa lỗi lầm, xoá bỏ mọi hối tiếc để tìm kiếm một cuộc sống hoàn hảo cho riêng mình. Quay lại câu hỏi mở của tác phẩm, nếu bạn được lựa chọn làm lại thì bạn sẽ thay đổi điều gì trong cuộc đời mình để cuộc sống bạn hạnh phúc hơn, đâu mới là lựa chọn tốt nhất? Sau đây là đoạn mình tâm đắt nhất.

“Nếu bạn tự tin đi theo tiếng gọi của giấc mơ” Thoreau đã viết như thế trong cuốn Một mình sống trong rừng, “và cố gắng sống cuộc đời hằng mơ tưởng, bạn sẽ gặp thành công bất ngờ ngay trong những giờ phút tầm thường”. Ông cũng nói rằng thành công đó phần nào đến từ việc sống trong cô độc. “Tôi chưa thấy người bạn đồng hành nào dễ chịu hơn sự cô độc”

Một tác phẩm kể về cuộc đời của 1 cô gái tài năng nhưng mắc bệnh trầm cảm lo âu, không quá phức tạp để hiểu và cảm nhận, cách tiếp cận và hoá giải mọi vấn đề là nhìn thẳng vào những âu lo đó, đâu đó nhận ra những lẽ sống, thay đổi lại cách suy nghĩ, nhìn mọi thứ một cách khách quan hơn. Cách sắp xếp và đặt tựa đề của tác giả cũng rất thú vị, mỗi chương khá ngắn gọn, như những mảnh ghép trôi nổi làm nên nổi buồn của cuộc đời gốc của cô và những thất vọng ở những cuộc đời mới. Ta biết rằng nguyên lý một lựa chọn khác kéo theo nhiều biến cố khác, khi bước vào rồi và nhận ra đó không phải là cách sống mà mình hình dung, để rồi thất vọng và trở về thư viện nửa đêm, mỗi lần thêm giày vò hơn nhưng cũng giúp chữa lành và lấp đầy những nuối tiếc của cô. Nếu cô chỉ có thể chọn lựa sửa 1 lỗi sai ở mỗi một cuộc đời khác, làm sao Nora có thể dung hoà được mọi sai lầm của mình và ở đó cô sống hạnh phúc và mãn nguyện hơn? đâu là cuộc sống hoàn hảo cho Nora? hãy tìm đọc sách này và cho mình biết cảm nhận của bạn nhé.

***

Review sách: THƯ VIỆN NỬA ĐÊM - Matt Haig

 

Trong một bài giảng, giáo sư cầm 1 cốc nước đầy và hỏi sinh viên của mình “Cốc nước này nặng bao nhiêu?”

Chắc hẳn mọi người đều đã nghe qua câu chuyện có phần triết lý này. Về cơ bản, mình nhận thấy Thư Viện Nửa Đêm cũng mang đến thông điệp tương tự.

“Những nỗi âu lo và stress trong cuộc sống cũng giống như việc cầm trên tay cốc nước này. Nếu bạn chỉ thoáng nghĩ về nó, điều đó không sao cả, nhưng nếu bạn nghĩ về nó lâu hơn bạn sẽ bắt đầu cảm thấy tổn thương và mệt mỏi. Và khi bạn liên tục nghĩ về nó trong nhiều ngày, nó sẽ hút cạn sức lực của bạn khiến bạn không thể làm gì.”

Nora Seed, một người có tiềm năng nhưng lại ít thành tựu. Hàng ngày cô sống trong sự nuối tiếc, và luôn cảm thấy rằng mình đã khiến những người xung quanh vô cùng thất vọng. Sự trầm uất của cô ngày càng tệ hại, vì vậy cô đã tìm đến cái chết để có thể giải thoát. Tuy nhiên, ở ranh giới giữa sự sống và cõi chết là một thư viện. Ở đó, cô được làm lại cuộc đời, được sống tất cả những cuộc sống mà cô ao ước hoặc cũng có thể… cô chưa bao giờ nghĩ tới. Tuy nhiên, càng sống nhiều cuộc đời, cô càng hiểu rằng “có thể cuộc đời nào cũng vậy. Có thể ngay cả những cuộc đời nhìn thì có vẻ đầy thử thách hoặc đáng sống nhưng xét cho cùng thì cũng như nhau cả thôi. Cả một trời thất vọng, tẻ nhạt, tổn thương, ganh đua, thỉnh thoảng loé lên những ánh chớp diệu kỳ và đẹp đẽ.”

Vậy, Nora Seed mong chờ điều gì? Dù được sống bao nhiêu cuộc đời, được sửa chữa bao nhiêu lỗi lầm và nuối tiếc, nhưng cô không thể tìm thấy cuộc đời thuộc về chính mình. “Người ta sẽ chẳng bao giờ sống nếu cứ mải mê đi tìm ý nghĩa của cuộc đời.” Nora mải mê với việc tìm kiếm cuộc sống, nhưng cho đến khi quyết định chết, cô vẫn chưa nhận ra ý nghĩa của nó là gì.

Mỗi người trong chúng ta đều là một Nora Seed, đều có những hối hận, những nuối tiếc và sai lầm không thể sửa chữa. Nhưng tại đây, Nora Seed hay chính chúng ta sẽ lựa chọn con đường cho mình: tiếp tục sống trong nuối tiếc, tự dằn vặt bản thân về những gì mình “có thể” làm được nếu chọn khác đi HOẶC buông bỏ mọi nỗi tiếc nuối, chọn sống cho bản thân mình và tận hưởng mọi khoảnh khắc.

Nora Seed có một thư viện để sống thoả thích mọi cuộc đời cô muốn và nhận được bài học về sự buông bỏ. Tuy nhiên ta hiểu rằng mình chỉ có một cuộc đời, và chọn sống như thế nào là quyền của ta.

“Hãy đặt cốc nước xuống! Hãy luôn nhớ rằng việc tiếp tục suy nghĩ hay buông bỏ những nỗi đau phụ thuộc hoàn toàn ở bạn.”

Ý tưởng về việc xây dựng một Thư Viện Nửa Đêm thật xuất sắc. Cách dẫn dắt câu chuyện của Matt Haig cũng khá độc đáo và thú vị. Tuy nhiên cuốn sách này theo mình lại hơi nông, và như một số ý kiến khác, càng về cuối nó lại càng giống một cuốn sách self-help bán chạy. Nora Seed khổ sở vì over-thinking, Nora Seed bắt đầu thử nghiệm và Nora Seed nhận ra mình đã học được một bài học lớn.

Nhưng không thể phủ nhận giá trị mà Thư Viện Nửa Đêm mang lại. Có những chi tiết vô cùng đắt giá trong sách mà mình nghĩ rằng nó sẽ mang lại nhiều suy tưởng cho người đọc cho đến mãi về sau, chẳng hạn như “cuốn sách về những hối tiếc” hay “lý thuyết vật lý lượng tử”, “cây cuộc đời” và “cách sống một cuộc sống như nó vẫn vậy”. Với mình, điểm mình thích nhất trong cuốn sách có lẽ là những câu nói đầy triết lý mà Nora Seed trích dẫn của những nhà triết học khác nhau. Bỗng nhiên mình nhận thấy mình thật sự có hứng thú với triết học, và những suy ngẫm của những triết gia nổi tiếng. Thư Viện Nửa Đêm đã mang lại cho mình một bầu trời kiến thức thú vị, và có lẽ nó cũng đang mở ra cho mình một con đường đọc sách mới đa dạng và sâu sắc hơn.

 

Chinh Hoang